Þjófarnir í Exista hf.

Í dag fékk ég símtal þar sem mér var tilkynnt að ég hafi verið rændur og geti ekki gert neitt nema kyngja því, það væri löglegt. Þetta var þó ekki forstjóri olíufélags sem hringdi til að segja frá nýrri verðhækkun, heldur var þetta starfsmaður Kaupþings sem er eitt af þeim fyrirtækjum sem er í egiu þjófanna sem ég svo kalla: Exista hf. og eigendur þess. En hverju var stolið og hvað meina ég með þessum stóru orðum?

Fyrir nokkrum árum, þegar byrjað var að einkavæða Símann áður en kosningasjóðir gildnuðu og einkavinavæðing hófst af hálfu Sjálfstæðisflokksins og Framsóknar, þá keypti ég smáhlut í Símanum. Félagi minn af fyrrum vinnustað, hafði ráðlagt mér það þareð alls staðar í heimnum þar sem farið væri í slíkan gjörning með símafyrirtæki, þá hefði það reynst góð fjárfesting. Þennan hlut hef ég átt síðan og haldið fast í, sama þótt kaldrifjaðir menn með blóðsugutennur, íklæddir teinóttum jakkafötum, hafi reynt að hafa hann af mér.

Síðastliðið haust var svo Símanum skipt upp í þrjú fyrirtæki: Skipti og undirfyrirtæki m.a. um grunnet Símans, þið vitið, þetta sem var ekki hægt að aðskilja frá öðrum hluta Símans og hefur gert það fyrirtæki að yfirburða aðila. Hef grun um að það hafi verið nú heiftin hans Davíðs í garð Baugs-fyrirtækja sem réð því að séð var til þess að svo fór. En allavega þá var gengið frá þessu, og Árni Matt sem hefur nú verið einstaklega elskulegur við að hjálpa félögum í flokknum við vafasama hluti og láta þa´sleppa(hvar er t.d. málsóknin gegn olíufyrirtækjunum?), hann gaf að sjálfsögðu vinunum frest fram á vor til að setja Símann eða Skipti eins og það heitir í dag, á markað.

Við það fór ákveðinn gjörningur af stað. Exista sem var meirihluta-eigandi, skellti því á markað í skamma stund til að hafa sagst hafa gert það og Árni Matt sá að sjálfsögðu ekki neitt rangt við það, gamlir félagar hvort eð er. Í framhaldi fóru vampírurnar í teinóttu jakkafötunum sem eiga og stýra Exista hf, af stað. Reynt var að gera hluthöfum tilboð sem þeir gátu ekki hafnað þannig séð, þ.e. þeir ákváðu hvaða verð átti að greiða fyrir hlutinn sem var að manni sýndist lægra en raunverð hluta í Skiptum hf, og ætluðu að greiða fyrir með hlut í sjálfum sér á því verði sem þeir ákváðu að væri réttlátt. 

Ég ákvað að taka þessu tilboði ekki, fannst einstök skítalykt af þessu þar sem þeir greiddu ekki markaðsverð og hafði grun um að Exista væri jafn vafasamt og Lalli Johns í "öryggisúttekt". Grunur minn reyndist réttur, allavega í augum leikmanns, um siðferðisleysi Exista-fólks, þeir ákváðu að nýta sér lögin og stela af mér hlutnum bókstaflega, og fæ ég engu um það ráðið samkvæmt lögum, eitthvað sem kallast "innlausn" á lagamáli. Ætlunin er að ég fái hlutabréf í Exista og ekki einu sinni val um pening, þeir ákváðu það svona sísona. En það er ekki nóg með að þeir hrifsi af mér eigurnar krafti stærðar sinnar, heldur hafa þeir vísvítandi rýrt eigurnar sem maður á að fá í stðainn. Þann 30. maí gáfu þeir út hlutabréf í tenglsum við þessa yfirtöku Skipta og 2. júní ákveður stjórnin sem samanstendur greinilega af rjóma fólks sem stendur jafnvel siðferðislega og Hannibal Lecter þegar kemur að viðskiptum, að innleysa til sín hluta annara m.a. mín. 

Í framhaldi af þessum gjörningi stjórnar þá virðist sem gengi bréfanna um allt að 15% enda skyndilega mun miera í boði heldur en áður, og innlausnin gengur út á það að það eigi að troða inn á mann hlutum i þessu siðblinda fyrirtækis á mun hærra verði fyrir hlutinn en hið raunverulega markaðsvirði er. Ég get því ekki annað séð en að það sé verið að hafa af mér fé og manni veltir því einnig fyrir sér hvort svona einhliða ákvörðun um greiðsluna og þeirra verðmat, hvort þetta sé löglegt. Manni finnst eins og að Jón Ásgeir hafi verið ákærður fyrir svipað þegar kom að 10-11 en sloppið á því að það var ekki inni í lögum(gæti misminnt þó). Allavega skaðast allir þeir sem seldu Exista sinn hlut í Skiptum fyrir og höfðu trú á fyrirtækinu, þeir eru þegar búnir að tapa 10-15% af söluverðmætinu vegna útgáfu þessara hlutabréfa.

Ef maður skoðar úr lagasafni þá stendur m.a. þetta:

" 110. gr. Innlausnarréttur tilboðsgjafa og hluthafa.
Ef tilboðsgjafi og aðilar sem hann er í samstarfi við skv. 100. gr. eignast meira en ⁹/10 hlutafjár eða atkvæðisréttar í félagi í yfirtökutilboði geta tilboðsgjafinn og stjórn félagsins í sameiningu ákveðið að aðrir hluthafar í félaginu skuli sæta innlausn tilboðsgjafans á hlutum sínum. Sé slíkt ákveðið skal senda nefndum hluthöfum tilkynningu með sama hætti og gildir um boðun aðalfundar, eftir því sem við á, þar sem þeir eru hvattir til að framselja hluthafanum hluti sína innan fjögurra vikna. Skilmála fyrir innlausn skal greina í tilkynningunni. Ef tilboðsgjafi fer fram á innlausn innan þriggja mánaða frá lokum tilboðstímabils skal verð sem boðið var í tilboði teljast sanngjarnt innlausnarverð, nema ákvæði 3. mgr. 103. gr. eigi við.
Sé hlutur ekki framseldur samkvæmt ákvæðum 1. mgr. skal greiða andvirði hans á geymslureikning á nafn rétthafa. Frá þeim tíma telst hluthafinn réttur eigandi hlutar og hlutabréf fyrri eiganda ógild. Setja má nánari ákvæði hér um í samþykktum."

Ekki sé ég að ég fái andvirðið greitt með hlutabréfum úr fyrirtæki sem er á hraðri niðurleið.

Ef maður kíkir svo á lagagreinarnar um misnotkun, þá skal enginn segja mér það fyrir það fyrsta að það hafi ekki veirð búið að ákveða að gera þetta svona fyrirfram, aðdragandinn er það stuttur og ávinningurinn það stuttur :

"117. gr. Markaðsmisnotkun og milliganga fjármálafyrirtækis.
Markaðsmisnotkun er óheimil. Með markaðsmisnotkun er átt við að:
   1. eiga viðskipti eða gera tilboð sem:
   a. gefa eða eru líkleg til að gefa framboð, eftirspurn eða verð fjármálagerninga ranglega eða misvísandi til kynna, eða
   b. tryggja óeðlilegt verð eða búa til verð á einum eða fleirum fjármálagerningum, nema aðilinn sem átti viðskiptin eða gaf fyrirmæli um þau geti sýnt fram á að ástæður að baki þeim séu lögmætar og að viðskiptin eða fyrirmælin hafi verið í samræmi við viðurkennda markaðsframkvæmd á viðkomandi skipulegum verðbréfamarkaði,
   2. eiga viðskipti eða gera tilboð sem byggð eru á tilbúningi eða þar sem notuð eru einhver form blekkingar eða sýndarmennsku,
   3. dreifa upplýsingum, fréttum eða orðrómi sem gefa eða eru líkleg til að gefa rangar eða misvísandi upplýsingar eða vísbendingar um fjármálagerninga, enda hafi sá sem dreifði upplýsingunum vitað eða mátt vita að upplýsingarnar voru rangar eða misvísandi. Þegar fjölmiðlamenn miðla slíkum upplýsingum í krafti starfs síns ber að meta upplýsingamiðlunina með hliðsjón af reglum um starfsgrein þeirra, svo fremi þessir aðilar hljóti hvorki ávinning né hagnist af miðlun viðkomandi upplýsinga með beinum eða óbeinum hætti.
Fjármálafyrirtæki sem heimild hefur til verðbréfaviðskipta er óheimilt að hafa milligöngu um verðbréfaviðskipti hafi starfsmenn þess vitneskju eða grun um að viðskiptin brjóti í bága við 1. mgr."

Nú væri gott að fá álit einhverra sem til þekkja, hvort þetta séu heiðarleg viðskipti bæði löglega og siðferðislega, eðlilega að þessu staðið bæði lagalega og siðferðislega, hvort það sé í lagi að skella hlutabréfum inn á markað sem eru þess til fallinn að rýra hlut eigenda sem hafa látið glepjast af tilboði sem reyndist svo rýra eigur þeirra, og það sem mér finnst líka eitt af aðalatriðunum: Mega þessir sem eru að hafa svona af manni fé með því að troða inn á mann hlutabréfum á yfirverði, ákveða einhliða hvað þeir greiða fyrir innlausn hluta og eihliða ákveðið að sú greiðsla skuli fara fram á hlutum í fyrirtæki sem er á hraðri niðurleið og rýrir greiðsluna?

Svo vonast ég til að fleiri sem lenda í þvi sama og fleiri til, geri það sama og ég ætla að gera, færa öll viðskipti í burtu á næstu mánuðum, frá fyrirtækjum í eigu Exista en þar má nefna Símann sem maður verður feginn að losna við miðað við þjónustuleysi þess, VÍS og Kaupþing. Ég ætla allavega ekki að eyða fé mínu í að auðga fólk sem hefur vísvítandi af manni fé, með klækjum og brellum. Þetta fær mann þar að auki ekki til að hafa áhuga á að leggja fé í fyrirtæki hér á landi og vonandi hefur almenningur vit á því að koma sér í burtu af leikvelli teinóttu hákarlanna, þeir geta bara leikið sér með eigið fé.

Athugasemdir

[Jón Bjarnason (IP-tala skráð) 11.6.2008 kl. 21:26]

 Góðar spurningar og vangaveltur hjá þér. Ef þú hefðir tekið kókflösku ófrjálsri hendi er hæpið að þú gengir laus.

Hvernig væri að hafa samband Fjármálaeftirlitið, sem hefur verið falið  af hálfu löggjafans að verja hagsmuni almennings og gæta þess að siðlega og löglega sé að staðið  í græðgisvæddum mammonsheimi.  Það er þeirra hlutverk. Mörgum finnst þó eftirlitið  hafi  meir keppst við að leika með "playerunum"á peningaleikvellinum og því fer nú sem fer. Þetta  siðleysi  sem þú rekur er afsprengi einkavinavæðingarinnar sem fór á fullt með kvótakerfinu  og framsali aflaheimilda,  og síðan við sölu bankanna, Íslenskara Aðalverktaka, Símans  ofl og næst er markaðsvæðing heilbrigðisþjónustunnar.

Hvenær verður sagt stopp.?

[AK-72, 11.6.2008 kl. 22:26]

Þakka fyrir Jón(ertu þingmaðurinn?).

Ég ætla að skrifa Fjármálaeftirlitnu tölvupóst og ef þeir telja þetta fullkomlega löglegt í siðleysi sínu, þá ætla ég að leita til fjölmiðla og senda bréf á þingmenn ef þörf krefur, til að vekja athygli á hvernig verið er að hlunnfara fólk. Ég get engan veginn ekki sætt mig við það að verið sé að troða inn á mig hlutabréfum í fyrritæki sem ég hef engan áhuga á, og féfletta mig með þeim gjörningi. 

[Sigfús (IP-tala skráð) 12.6.2008 kl. 07:23]

Þetta er mjög áhugavert og vel sagt frá.   Þessir fjármálagjörningar eru svo flóknir að venjulegt fólk skilur ekki upp né niður í þeim.  Á það treysta líka þessir menn....

[Ólafur Örn Pálmarsson (IP-tala skráð) 12.6.2008 kl. 10:43]

Takk fyrir þessi skrif. Ég gæti talið upp mörg dæmi fyrir þig hvernig ráðandi markaðsaðilar hafa féflétt litla hluthafa á íslenska markaðnum undanfarin ár. Endilega haltu áfram með þetta mál og þú hefur minn stuðning í því.

[Bjarni Kjartansson, 12.6.2008 kl. 11:00]

Svo er einnig,-- ef þú gerir tilboð í eitthvað og í tilboðsgögnum er lýst hvernig standa beri að tilboðum og hvernig tilboðum verði eventuelt tekið,---að ef svo kemur á daginn, að þú hafir haft rangt við og sviksamlega komist í hóp tilboðsgjafa, yrði kaupum umsvifalust rift við þig, sama hvað þú segðir um aðstæður hóðpsins og að þú hafir verið í,,góðri trú" kaupin væru látin ganga til baka EN ef þú ert fyrrum SÍSari og ekki skemmir fyrir, að þú hafir verið ráðherra og í vinfengi við fleirri SÍSara, svo sem Skipafélags,,eigenda"  Þá er þér bara klappað á öxlina og sagt ,,er ekki allt í lagi"??

Svo er sagt við fyrri eigendur;

  ,,Sorry, málið er of langt komið og ,,kjölfestufjárfestarnir" eru að vísu ekki nein kjölfesta og geta þessarar ,,eignar" sinnar hvergi í sínum bókum ,------EN SRRY svona eru nú fjárfestingakeerfin maður minn"

Fyrri eigendur klóra sér í hausnumog velta fyrir sér flottu orðunum, ,,kjölfestufjárfestir"  ,,flöggun", skortstöður" og svo fjöldamargt annað sem er í daglegu tali um stutta stund og verðu rsvo ekki lengur til.

allt fyrirgefið og Framsóknarmenn verða bara ríkir, --eða í það minnsta margir þeirra.

Miðbæjaríhaldið

[Jóhannes (IP-tala skráð) 12.6.2008 kl. 11:06]

Sæll. Nú þekki ég ekki söguna á bak við þessi viðskipti hjá Exista en eins og þú lýsir þessu þá hefur þarna verið um yfirtöku að ræða þar sem Exista hefur við yfirtökuna náð yfir 90 % í félaginu. Það er ekki rétt að Exista geti ákveðið sjálfir hvað þeir telji vera réttlátt verð, heldur þurfa þeir að bjóða sama verð og yfirtökutilboðið hljóðaði upp á. Það verð er svo ákveðið samkvæmt 103. gr. laga um verðbréfaviðskipti.

Samkvæmt þessu lagaákvæði skal Exista greiða fyrir hvern hlut verð sem svarar til hæsta verðs sem félagið eða aðilar sem það er í samstarfi við hafa greitt fyrir hluti sem þeir hafa eignast í viðkomandi félagi síðustu sex mánuði áður en tilboð er sett fram. Tilboðsverð skal þó að lágmarki vera jafnhátt og síðasta viðskiptaverð hluta í viðkomandi félagi daginn áður en tilboðsskylda myndaðist eða tilkynnt var um fyrirhugað tilboð.

Þú talar svo um að þú hafir fengið greitt með hlutum í Exista. Í 4. mgr. 103. gr. er ákvæði um form greiðslu í yfirtökutilboði. Þar segir að greiða skuli annað hvort með reiðufé eða með hlutum sem bera atkvæðisrétt. Auk þessa er gert að skilyrði að hlutir séu "seljanlegir." Þetta hefur mér alltaf fundist frekar kjánalegt ákvæði þar sem að hugtakið er svo matskennt þ.e. hvort hlutir eru seljanlegir eða ekki.  Ef að þú gast t.d. selt hlutina í Exista um leið og innlausnin var gerð, og fengið fyrir þá sama verð og hlutir þínir í símanum voru metnir á, þá ætti þetta að vera í lagi. 

Þessar reglur eru hins vegar mjög flóknar og það er yfirleitt lögfræðingateymi sem fer yfir þetta allt. Þótt ég sé lögfræðingur og hafi lært félagarétt þá skil ég þetta ekki til fulls en vona að þetta komi að einhverju gagni.

[Maria H (IP-tala skráð) 12.6.2008 kl. 14:08]

Ég get ekki betur séð en að Exista fari eftir lögunum, geturður ekki bara tekið upp símann og hringt í næsta banka og selt bréfin, þú ættir þá að vera í góðum málum. Hafa ekki bréfin margfaldast í verði, ca. 50% hækkun, frá því að ríkið setti Símann á markað og þú keyptir, er hægt að kvarta undan því. Það vita það allir sem eru að kaupa og selja hlutabréf að maður getur tapað og grætt. Ef menn geta komið út í gróða í dag þá vorkenni ég þeim ekki neitt.

[AK-72, 12.6.2008 kl. 17:58]

Sæll, Jóhannes. Hnífurinn liggur nákvælmega í því að ég fæ alls ekki sama verð fyrir hlutinn því ég fæ að vita þetta í gær, mörgum dögum eftir að ákvörðunin var tekin  og þetta verður ekki greitt fyrr en 2. júlí. Á því tímabili sem líður á milli ákvörðun þessa siðferðisllega gjaldþrota stjórnendum, þá hrynur verð bréfanna og því sé ég ekki annað en í þessu að ég hafi hreinlega verið féflettur af stjórn og stjórnendum Exista með þessum gjörningi. Ef þessi féfletting er lögleg, þá fyrir það minnsta er hún gersamlega siðlaus því ekki er ég að fá verðmæti hluta minna í Skipti, ekki heldur reiðufé sem ég væri sáttur við heldur skeinipappír í vafasömu fyrirtæki. Í líkingarmáli má segja að þeir hafi ruðst inn á heimili mitt, hrifsað af mér nautasteikina sem ég átti og skliði eftir úldið hrossaket á disknum og sagt að það sé nautasteik.

María H: Það sem mér svíður er hvernig maður er látinn vita og hrifsuð svona eignin af manni, komast svo að því að maður fær engan veginn ekki andvirði eigna sinna heldur troðið inn á mann bréfum í frjálsu falli sem maður vill ekki fá og svo á maður að fara að losa sig sjálfur við hlutabréf sem þeissir þjófar. Svo ég grípi til líkingamáls þá má segja að Exista sé eins og stóra hrekkjusvínið í skólanum sem rífur af þér kókflöskuna, drekkur hana, mígur svo í hana upp að 3/4 og gerir gat á hana, treður henni í lúkuna á þér aftur og segir að þetta sé kók, og ef maður vilji það ekki, geti maður reynt að selja þetta hland öðrum. Það flokkast ekki beint undir sanngirni eða réttlæti, þó hann hafi verið í rétti samkvæmt lögum skólalóðarinnar.

Hafði svo samband við FME, vonandi fæ ég svar, og svo er næsta skref að hamra saman grein til að vara fólk við hverskonar fjárplógsstarfsemi er stunduð af Exista. Ég sé ekki annað út úr þessu og vonandi forðast almenningur að fjárfesta í svona fyrirtækjum sem bjóða upp á algjöran skort af siðferði. Svona er það, sumir fá að stela löglegu þar sem þeir eru í jakkafötum brosandi hýenubrosum, á meðan aðrir með lambhúshettu sem gera nákvæmlega það sama á minni skala, eru gasaðir og járnaðir.

[AK-72, 12.6.2008 kl. 18:02]

P.S. Það má kannski segja að "i want my five dollars" svo maður vitni í blaðberastrák í ágætri mynd en ekki aðeins 4 dollara virði af blautum skeinipappír sem er að grotna í sundur og 1 dollarar fari í vasann á þeim sem skuldaði mér.

[Trausti Thor Johannsson (IP-tala skráð) 12.6.2008 kl. 18:21]

I want my 2 dollars, ekki 4, en engu að síður góð mynd :)

Gangi þér vel að komast að niðurstöðu í þessu máli

[AK-72, 12.6.2008 kl. 18:37]

Takk fyrir leiðréttinguna, Trausti. Langt síðan ég sá þá ágætu mynd og kannski maður kaupi hana, ef maður skyldi ná hinu raunverulega andvirði bréfanna í Skipti til baka af Exista..

[Jói (IP-tala skráð) 13.6.2008 kl. 00:16]

Sæll. Ég er mjög sammála þér með ýmislegt sem þú segir. Mér hefur alltaf fundist þetta vafasöm heimild í verðbréfaviðskiptalögum þ.e. að skilda menn til að leysa út hluti fyrir hlutabréf í öðrum félögum. En málið er það að þegar um þennan markað er að ræða þá skiptir siðferði yfirleitt litlu máli, það eina sem skiptir máli er hvort farið sé að lögum eða ekki. Hins vegar er oft ekki ljóst hvort farið sé að lögum eða ekki, þar sem fjármálafyrirtækin beita alltaf fyrir sig sérþekkingu og þykjast vita allt og hafa allt pottþétt. Það er hins vegar ekki alltaf raunin þegar að komið er fyrir dómstóla og tekist er á um lögskýringu þessara ákvæða.

Jóhannes 

[Johnny (IP-tala skráð) 13.6.2008 kl. 03:58]

"Hef grun um að það hafi verið nú heiftin hans Davíðs í garð Baugs-fyrirtækja sem réð því að séð var til þess að svo fór."

Davíð Oddsson var ekki forsætisráðherra þegar Síminn var seldur, var tad?