Auðmannamillifærslurnar og áhugaverður fréttaflutningur Morgunblaðsins

Einhvern tímann var sagt, að oft á tíðum væri það athyglisverðara hvað Morgunblaðið segði ekki frekar en hvað það birti í fréttum sínum. Fréttir gærdagsins um millifærslur auðmanna og bankamanna á milli landa er e.t.v. ágætis dæmi um það þar sem tvennar fréttir birtust, önnur á RÚV og svo hinsvegar fréttin sem þessi yfirlýsing tengist, á Stöð 2.

Lítum aðeins fyrst á þessa frétt um Björgúlfs-feðga, Magnús Þorsteinsson, Karl Wernersson, Milestone og Samson. Fréttin birtist á Stöð 2 um 18:30 en á vef Morgunblaðsins birtist ekki neitt fyrr en um 5:30 þar sem Morgunblaðsfréttin um málið er birt en hún birtist einnig í blaði dagsins, ekki sérlega áberandi þó. Er titill hennar eftirfarandi:

"Björgúlfs-feðgar segja frétt Stöðvar 2 ranga"

Ef fréttin er lesin svo, er lítið sagt um hvað kom fram í frétt Stöðvar 2, heldur aðeins koma fram sjónarmið auðmannana. Frekar óljóst og loðið allt saman og ef maður væri nú svo heftur í nútíma samfélagi að aðeins lesa matreiðslu Morgunblaðsins og þeim FL-okksins dindlum sem stýra þar á bak við tjöldin, þá væri maður eitthvað að klóra sér í hausnum.

Næsta frétt um þetta mál birtist svo kl. 12:04. Er það yfirlýsing frá Magnúsi Þorsteinssyni þar sem hann segist vera voða svekktur og sár, heimtar afsökunarbeiðin og er óhress.Ber fréttin titilinn:

"Segir frétt Stöðvar 2 ranga"

Eitthvað meir er hægt að glöggva sig á málinu, en samt er ekki komið fram nákvæmlega um hvað frétt Stöðvar 2 fjallaði um í heild sinni eða hvað Stöð 2 segir. Það skal tekið fram að Stöð 2 lýsir því yfir um svipað leyti að þeir standi alveg við fréttina um peningamillifærslurnar sem Morgunblaðið hefur ekki enn hirt um að segja okkur nákvæmlega frá.

Aðeins 10 mínútum síðar er birt tilkynning frá Straumi um að þeir væru óhressir með þessa frétt og ætluðu að leita til lögfræðinga sinna.Er titill fréttarinnar mjög eftirtektarverður og grípur strax lesandann heljartökum:

"Straumur leitar til lögfræðinga vegna fréttar"

Í þessari frétt kemur þó fram í einni setningu um hvað frétt Stöðvar 2 snérist um og þeir sem aðeins treysta á mbl. hefðu nú kinkað kolli og áttað sig á hvað væri í gangi. Því miður var fréttin fljót að hverfa í hít viðskiptafrétta svo ekki hefðu margir náð að glöggva sig á samhengi hlutanna.

Á öðrum vef-miðlum er vítt og breitt talað um málið, m.a. rætt við fjármálaráðherra, FME, skilanefnd Straums o.fl. en á Morgunblaðinu ríkir þögn að hætti húsins. Mætti halda að gamlir kaldastríðsdraugar frá Háaleitisbraut 1, hefðu nú hrekkt eitthvað tölvukerfið þegar kom að svona hlutum því það er ekkert minnst á þetta mál á einn eða annan hátt fyrr með þessari yfirlýsingu Björgúlfs Thor sem hér er tengt við og er hún með eftirfarandi stríðsyfirlýsingu:

"Björgúlfur Thor: Skipulagður óhróður, véfréttir og lygar"

Hefur hann fengið að vera framarlega í sessi hér á forsíðu mbl.is enda var nú faðir hans nú fyrrum eigandi blaðsins og örugglega margir sem hugsa hlýtt til þeirra ára, hvort sem það voru gamlir jaxlar eða kaldastríðshermenn sem dáðu þá feðga ofan af Háaleitisbraut 1. En hefur þó ekkert sést til neinnar tilraunar til að draga fram fleiri hliðar en burgeisana sem Sjálfstæðismenn kiknuðu í hnjánum yfir,  líkt og ástfangin skólastelpa fyrir framan draumaprinsinn. Hver veit, kannski eru þeir feðgar að fara að stökkva til með smáfjármagn til handa Morgunblaðinu, svo hægt sé að leyfa Davíð vini þeirra að setjast í ritstjórastól þar til eftirlaunin kalla?

En svo eru það hinar millifærslurnar, þessar sem RÚV sagði frá.  Nákvæmlega kl. 18:24 að staðartíma þá laumar Morgunblaðið þeirri frétt inn á mbl.is að Bjarni Ármanns og Lárus Welding, hafi nú millifært milljarða og ber fréttin titilinn:

"Millifærðu hundruð milljóna á milli landa"

Er fréttinni haglega komið fyrir undir viðskipti fremur en undir innlendum fréttum, þó að þetta sé stórfrétt að mörgu leyti. Er titillinn þó meira grípandi og segir mun meira í frétetinni hvað hafi verið gert heldur en þegar blaðamenn og ritstjóri mbl.is og Morgunblaðsins voru að væflast með burgeisana sem bjórseðla þóttust eiga, þá Björgúlfsfeðga. Eina sem fréttist um það mál í dag, er svo yfirlýsing frá Bjarna Ármannssem birt er að sjálfsögðu undir Viðskiptum og ber þann grípandi titil:

"Bjarni Ármanns: Eðlileg fjárstýring"

Reikna má með að hver einasti maður á landinu hafi stokkið til og lesið yfirlýsinguna sem hvarf fljótt inn í hyldýpi viðskiptaheimsins líkt og skortstaða bankanna eða millifærslur sem ekki máttu sjást. Ekki sást reynt að fá fleiri álit og/eða fleiri vinkla á fréttirnar, heldur ber þar að sama garði og með bjórfeðgana.

En það er meira við fréttaflutninginn af Glitnis-bankastjórunum. Þar er nefnilega ekki öll sagan sögð og líkt og áður þá eru þeir sem treysta aðeins á Morgunblaðið varðandi fréttaflutning, með skerta sýn og jafnvel búnir gleraugnalausir vegna ryksins sem fjölmiðillinn þyrlar upp. Það sem vantar inn í söguna er að í frétt RÚV. að það vantaði Harry Lime í söguna Fyrir ykkur sem ekki þekkja kvikmyndasöguna þá er Harry Lime Þriðji Maðurinn hans Orson Welles. Og hver er þessi Þriðji maður sem ekki er til hjá Morgunblaðinu?

Einar Sveinsson heitir hann og var nú stjórnarmaður á sama tíma og Karl Weners, Hannes Smára o.fl. töffarar útrásarinnar. Einnig sat hann í stjórn Sjóva Almennra, Olíufélagsins, BNT og Icelandair þar sem hann tautaði um vonda kommúnista þegar Icelandair var yfirtekið.

Og hversvegna ætli Morgunblaðið hafi kosið að minnast ekki á hann?

Það skyldi þó ekki vera þó sú staðreynd, að hann Einsi er nú bróðir Benedikts, pabba formanns Sjálfstæðisflokksins, hans Bjarna Ben.

 

 

 

 

 

Björgólfur Thor: Skipulagður óhróður, véfréttir og lygar

Svar frá Finni bankastjóra vegna bloggbréfs í síðustu viku

Í síðustu vikur ritaði ég opið bréf á blogginu hjá mér til Finns Sveinbjörnssonar, bankastjóra Kaupþings vegna Björgúlfsmála. Ekki bjóst ég nú við því að í pósthólfi mínu myndi ég finna svar í morgun og finnst það nú virðingarvert af Finni, að svara aumum bloggara eins og mér. Hann bað mig um að birta einnig svarið opinberlega og get ég ekki annað en orðið við þeirri sjálfsögðu ósk. Hér á eftir fer bréfið í heild sinni:

 

Kæri Agnar

 Þakka þér fyrir bloggbréfið sem þú sendir mér í síðustu viku. Þótt þú hafir verið hrifsaður yfir í Nýja Kaupþing, eins og þú orðar það, þá vona ég að þú verðir ánægður með þjónustuna og haldir áfram í viðskiptum um langa tíð, rétt eins og allir hinir 100.000 viðskiptavinir bankans.

Í bréfinu þínu koma fram ýmis jákvæð atriði í minn garð sem ég þakka þér fyrir. Það er alltaf gott að fá strokur! Þú beinir þeim tilmælum til mín að marka bankanum siðlega viðskiptahætti. Mig langar að upplýsa þig um að í síðasta mánuði gekkst bankinn fyrir námskeiði fyrir stjórnarmenn í bankanum og dótturfélögum hans og helstu stjórnendur bankans um góða stjórnarhætti. Þar fór sérfræðingur á sviði stjórnarhátta yfir helstu atriði sem einkenna góða (og slæma stjórnarhætti) og guðfræðingur/siðfræðingur fjallaði um viðskiptasiðfræði. Þótt hér væri ekki um ítarlega yfirferð að ræða, opnaði hún augu þátttakenda fyrir fjölmörgu sem bæta má. Stjórn bankans leggur höfuðkapp á að endurvekja traust viðskiptavina og alls almennings á bankanum. Það verður ekki gert með einföldum töfralausnum eða sýndarmennsku, heldur hægt og bítandi á löngum tíma. Breytingar á stjórnendateymi bankans eru hluti af því. Nýtt nafn, stefna, framtíðarsýn og gildi annar hluti. Endurskoðun á innri reglum bankans, stjórnarháttum, daglegum vinnubrögðum, markaðsstarfi og hvernig stöðugt er unnið að úirbótum á öllum sviðum eru önnur dæmi um þætti sem huga þarf að þegar traust er endurvakið. Og eitt bið ég þig um að halda til haga: Starfsfólk bankans hefur almennt staðið sig frábærlega við erfiðar aðstæður frá bankahruninu í október. Álagið hefur verið mikið, mál iðulega flókin og illleysanleg og umræðan og viðhorfin í fjölmiðlum og meðal almennings í garð bankans yfirleitt neikvæð.

 Ég vil nefna að fljótlega mun ég kynna fyrir stjórn bankans verkefni/áætlun sem miðar að því að stjórnarhættir í bankanum verði til fyrirmyndar hér á landi. Þetta er metnaðarfullt markmið en það er þess virði að reyna. Það hefur komið fram opinberlega að ráðningarsamningur minn við bankann nær til áramóta. Þá lýkur honum einfaldlega án uppsagnarfrests, án biðlauna eða nokkurrar annarrar starfslokagreiðslu. Fyrir liggur vilji núverandi eiganda bankans til að auglýsa bankastjórastarfið laust til umsóknar. Mér finnst það sjálfsagt og eðlilegt. Hvort sem ég verð lengur í bankanum en til áramóta eða ekki, þá er mér það metnaðarmál að nota þessa mánuði til að endurreisa bankann eftir erfiðan vetur ásamt því góða fólki sem hér starfar. Keppikeflið er að hann verði fyrirmyndarfyrirtæki sem nýtur trausts meðal viðskiptavina og annarra landsmanna og getur tekist af fagmennsku á við þau tröllvöxnu skuldaverkefni sem við blasa. 

 Í bréfinu þínu koma fram áhyggjur af því að bankinn muni afskrifa skuldir nafngreindra einstaklinga. Ég vil endurtaka það sem ég hef þegar sagt: Þessar skuldir hafa ekki verið afskrifaðar. Unnið er að málinu innan bankans eins og svo fjölmörgum öðrum stórum og smáum skuldamálum. Ég vil jafnframt fullvissa þig um að bæði ég og stjórn bankans gerum okkur grein fyrir afstöðu fjölmargra viðskiptavina og annarra landsmanna til hugsanlegrar afskriftar. Og ég fullyrði að þegar að því kemur að leiða þetta mál til lykta verða hagsmunir bankans, í víðtækasta skilningi, hafðir að leiðarljósi.

 Fyrst ég er „með þig á línunni", þá langar mig að reifa nokkur atriði sem hafa verið mér, öðru starfsfólki og stjórn bankans hugleikin að undanförnu:

 1.      Það hefur löngum verið meginregla banka að horfa eingöngu til viðskiptalegra sjónarmiða og reyna að hámarka verðmæti við innheimtu skulda. Þetta getur gerst með ýmsum hætti, þ.á m. með samningum og einhverri eftirgjöf skulda. Stundum búa bankar yfir betri vitneskju um tekjur, eignir og skuldir viðkomandi en aðrir utanaðkomandi og meta því aðstæður með öðrum hætti (ég er að tala almennt en ekki sérstaklega um það mál sem þú nefnir í bloggbréfi þínu). Ef þrýst er á banka að víkja frá þessari meginreglu, við hvað á þá að miða? Eiga bankar að setjast í dómarasæti og vega og meta viðskiptavini eftir einhverju öðru en viðskiptalegum sjónarmiðum? Á hvaða forsendum? Ef við heimfærum þetta á okkar land, eiga bankar að ganga sérstaklega hart gegn þeim einstaklingum sem teljast hafa komið landinu í þá stöðu sem það er nú? Hvað með þá sem mætti kalla „minniháttar útrásarvíkinga"? En stjórnmálamenn?

2.      Við í Nýja Kaupþingi gerum okkur fulla grein fyrir því að aðgerðaleysi í skuldamálum einstaklinga og fyrirtækja eykur aðeins á þann vanda sem þjóðin stendur frammi fyrir.  Við erum alfarið á móti því að láta reka á reiðanum í þeirri von að mál leysist af sjálfu sér á þann hátt að einstaklingar og fyrirtæki með veikustu fjárhagsstöðuna fari í þrot en aðrir lifi. Við viljum bretta upp ermar og taka á málum. Við höfum þróað verklagsreglur og verkferla. Ráðinn hefur umboðsmaður viðskiptavina sem fylgist með því að gætt sé sanngirni og jafnræðis og hugað að samkeppnissjónarmiðum. Við höfum breytt skipulagi bankans til að geta betur tekist á við úrlausn skuldavandamála. Ég reikna með að á næstu vikum dragi mjög til tíðinda því um þessar mundir renna út frystingar hjá aragrúa viðskiptavina. Við höfum þróað ýmsar lausnir og viðrað þær við viðskiptavini okkar og utanaðkomandi aðila. Viðbrögðin eru ekki einhlít og lýsa ágætlega þeirri togstreitu sem er meðal þjóðarinnar:

a.      Sé ætlunin að afskrifa skuldir einstaklinga og laga þær að greiðslugetu viðkomandi, þá spyrja þau sem ráða ágætlega við skuldir sínar og þau sem skulda ekki neitt: Hvað með mig? Af hverju verður ekkert gert fyrir mig? Af hverju á að hjálpa þeim sem lifðu hátt, fjárfestu í stóru og glæsilegu húsnæði og eyddu kæruleysislega um efni fram? Hvað með nágrannann sem sýndi fjárhagslega ábyrgð? Ég heyri þessi sjónarmið iðulega hjá viðskiptavinum.

b.      Svipað gildir um fyrirtæki og hugsanlega eftirgjöf á skuldum þeirra. Þegar kemur að stærri fyrirtækjum, sem eru of skuldsett en lífvænleg, þá mun bankinn í einhverjum tilvikum leysa fyrirtækin til sín og fyrri eigendur tapa öllu sínu áður en bankinn afskrifar skuldir. En sama nálgun gengur ekki þegar kemur að smáum og meðalstórum fyrirtækjum. Í þeim tilvikum veltur starfsemin oftar en ekki á eigandanum og það er algerlega óraunhæft fyrir reksturinn að bankann krefjist þess að þeir hverfi úr starfi.. En það þarf að lækka skuldabyrðina að öðrum kosti fara fyrirtækin í þrot. Og með fjöldagjaldþroti fyrirtækja kemur enn meira atvinnuleysi og viðvarandi efnahagskreppa. Því verður að afskrifa skuldir, svo einfalt er það. Hvað þá með fyrirtækin sem standa ágætlega, á ekki að gera eitthvað fyrir þau? Og ef skuldir fyrirtækja verða afskrifaðar að einhverju leyti, hvað þá með einstaklingana?

 Þegar ég hugsa um núverandi ástand og framtíð þessarar þjóðar, þá er aðeins eitt sem ég óttast: Að vonbrigðin, vantraustið, tortryggnin, beiskjan og reiðin verði til þess að við hjökkum í sama farinu næstu mánuði og misseri. Ef við ætlum fresta öllu á meðan við leitum að hinu fullkomna réttlæti, þá mun okkur ekki miða fram á veginn. Þá mun sífellt fleira fólk verða afhuga því að búa áfram hér á landi. Það er ömurleg framtíðarsýn og ég veit að þú ert mér sammála í því að vinna að því hörðum höndum að hún gangi ekki eftir. Þú gerir það á þínum vettvangi og ég geri það í bankanum. Einhver mistök verða gerð, kúnstin er að lágmarka þau. En mistökin eru betri en aðgerðaleysið.

 Góð kveðja,

 Finnur Sveinbjörnsson,

bankastjóri Nýja Kaupþings

Ráðþrota gegn úrræðaleysi

Kennitöluflakk kvótagreifa, hið nýja REI-mál og er verið að þyrla upp moldviðri með ESB-umræðunni?

Rétt fyrir kosningar, þá fullyrti góður félagi minn, að það væri ástæða fyrir því að ESB-umræðan fór skyndilega af stað og beint í skotgrafirnar. Henni væri nefnilega ætlað að beina athyglinni í burtu frá sóðamálum en þá var einmitt í gangi mál varðandi mútur til Sjálfstæðisflokksins. Mig er byrjað að gruna að hann hafi kannski hitt naglann á höfuðið.

Hversvegna? Tvö mál hafa nefnilega orðið merkilega lítið í umræðunni, drekkt af upphrópunum um landráð þar sem annar hver froðufellandi öfgamaður landsins, tjáir sig á þann máta að hræðslu-áróður fær næstum því nýja merkingu. Allavega verð ég hálfhræddur um að okkar verstu martraðir verða að veruleika, ef þessir spangólandi öskurapar nái völdum einhvern tímann. 

En já, að málunum. Annað málið er einkavæðing orku-auðlinda Suðurnesjamanna, sem Sjálfstæðisflokkurinn í Reykjanesbæ stendur fyrir. Því máli eru gerð góð skil hér hjá Láru Hönnu. Miðað við það sem maður hefur kynnt sér með það mál, að þá er líklegast um að ræða nýtt REI-mál, þar sem fyrirtæki stjórnar algjörlega á bak við tjöldin. Ég mæli með að flestir lesi umfjöllun Láru Hönnu og einnig umfjallanir Hannesar Friðrikssonar sem hefur verið hvað öturlegastur við að gagnrýna þetta, líkt og hrópandi í eyðimörk.

Hitt málið er nokkuð sem mig langar að gera skil hér og það tengist nokkru sem Sjálfstæðisflokkurinn er einnig tengdur, þ.e. kvótakerfið sem þeir ganga svo langt fram að verja, að ekki má einu sinni setja ákvæði inn í stjórnarskrá um að þjóðin eigi auðlindir landsins. Ekki er þetta þó kerfið sjálft sem ég ætla fjalla um, heldur kennitöluflakk kvótagreifa sem afleiðingu af hruninu. Upp á síðkastið hafa borist tvennar fréttir af útgerðum sem hafa verið að forða sér undan skuldunum. Soffaníus Cesilson hf. í Grundarfirði seldi allar eigur sínar yfir til SC ehf. og skildi eftir 7,5 miljarða í skuldir eftir í gamla fyrritækinu og er í uppsiglingu dómsmál líkt og lesa má hér. Annað fyrirtæki í eigu feðga í Bolungarvík sem betur eru þekktir sem Stím-feðgarnir, eftir að þeir leppuðu fyrir Glitni á kaupum Glitnis í sjálfu sér, er einmitt að gera nákvæmlega það sama, stofna nýtt fyrirtæki, færa kvótann og skip yfir í hið nýja og skilja eftir skuldirnar. Ekki er einu sinni reynt að fela þetta, heldur gera menn þetta alveg blákalt vegna þess að þeir vita að þeir komast upp með þetta, líkt og kemur fram í fréttinni.

Það sem er einnig athyglisvert við fréttina af þeim Stím-feðgum er niðurlagið í stuttri útgáfu fréttarinnar á vefnum en þar stendur:

"Já, já, við fengum bara samþykki frá bönkunum til að færa þetta yfir á aðra kennitölu. Þeir voru bara með í þessu,“ segir Jakob og bætir því við að með þessu hafi þeir viljað tryggja áframhaldandi rekstur útgerðarfyrirtækisins og aðgreina hann frá fjárfestingahlutanum."

Takið eftir þessu, þeir fengu samþykki frá bönkunum sem í þessu tilfelli eru báðir bankar þar sem enn starfar margt af því fólki sem deildi þar og drottnaði frá fyrri tíð: Stím-bankinn Glitnir sem núna kallar sig Íslandsbanka og svo hinsvegar Landsbankinn. Takið eftir einnig hinu í þessu niðurlagi, þeir eru að aðgreina útgerðina frá fjárfestingahlutanum. Fjárfestingahlutanum? Halló, FJÁRFESTINGAHLUTANUM? Hvað er útgerðarfyrirtæki að standa í fjárfestingastarfsemi? Ganga ekki útgerðarfyrirtæki út á það að veiða fisk og selja hann til hæstbjóðandi eða veiða fisk og vinna hann svo í landi? Hversvegna er útgerðarfyrirtæki að standa í hlutabréfabraski?

Og þar liggur nefnilega málið. Báðar þessar útgerðir að mér skilst, voru að stunda hlutabréfabrask sem tengdist ekki neitt starfsemi þess og örugglega margar fleiri, og nú þegar kemur að skuldadögum fyrir fjárhættuspilið, þá ákveða útgerðamenn að stinga af frá skuldunum og taka allt með sér. Eftir situr reikningurinn í bökunum sem afskrifa þá um leið og nýrri kennitölu er úthlutað, og a endanum lendir þetta á almenningi að greiða fyrir þetta. Á sama tíma berst LÍÚ og Sjálfstæðisflokkurinn fyrir þeirra hönd, hart gegn því að farin verði fyrningaleið eða fundin einhver lausn í átt til réttlætis og friðs um kerfið. Rökin sem eru beitt eru m.a. sú að sjávarútvegurinn sé svo skuldsettur, skuldsettur vegna veðsetningu á kvótanum og hvert fóru þeir peningar teknir að láni? Ekki mikið í sjávarútveginn sem slíkan, heldur aðeins í Matador-leik sem endaði með skelfingu. Þessi rök halda því litlu vatni þegar sjávarútvegurinn gerir sér svo það að leik, að skipta um kennitölur til að losa sig undan skuldunum og ég játa að ég sem hef hingað til talið að reyna eigi að finna lausn á deilum varðandi kvótakerfið á þann máta að flestir geti sætt sig við, tel að ef þetta er hið almenna framferði í sjávarútveginum, þá eigi að fara 100% fyringarleið bara strax og þeir fara á hausinn, sem fara á hausinn.

Þetta vekur einnig upp fleiri spurningar um hvað sé að gerast inn í bönkunum með afskriftir og ekki bara Björgúlfsfeðga, og hvað er verið að bralla þar með framtíð fyrirtækja. Ekkert er nefnilega upp á borðum um hvernig er afskrifað,hvernig er staðið að málum heldur fær maður þá tilfinnngu að verið sé að hygla sumum "góðkunningjum" framar öllum, líkt og gerist á bak við margar luktar dyr þessa lands.

En eitt er víst, að í hinum risastóra ESB-sandkassaleik sem yfirgnæfir margt, þá er hægt að komast upp með ýmislegt ósvífið. Hvað þá, ef Sjálfstæðismenn ná fram tveimur þjóðaratkvæðagreiðslum. Ringulreiðin, sandkassaleikurinn og einstengislegri einbeitningu fjölmiðla að bara einu atriði í samfélagsumræðunni, myndi þýða að margt skuggalegt gæti farið fram án þess að nokkur maður tæki eftir því. Moldviðri hefur oft verið þyrlað upp í gegnum tíðina til að afvegaleiða umræðuna frá slíkum verkum og ég er farinn að hallast að því eins og fyrr var nefnt, að umræðan um tvöfalda þjóðaratkvæðagreiðslu sé einmitt hugsuð sem slík auk fleirri þátta. Margir af þingmönnum Sjálfstæðisflokksins hafa nefnielga áður lýst sig fylgjandi aðildarviðræðum en nú skyndilega eru sumir hverjir komnir í bullandi mótsögn við sjálfa sig. Skyndilega hlynntir dýrri þjóðaratkvæðagreiðslu sem velflestumer fulljóst að er eingönguverið að slá fram til að þæfa málið,nokkuð sem þeir máttu ekki heyra minnst á áður og nýbúnir að væla um að stjórnlagaþing sé svo dýrt, því eigi ekki að halda slíkt. Hugarfarsbreyting? Nei, held ekki, bara hagsmuna-aðilar að kippa í spottann sem nær alla leið inn í þingflokksherbergið.

Verum vel á verði, reynum að sjá í gegnum moldviðrið, annars kemur það í kollinn á okkur síðar.

 

 

Kæri Finnur: Bréf til bankastjóra Kaupþings

Kæri Finnur,

þetta er ekki í fyrsta sinn sem mér dettur í hug að rita til þín bréf upp á síðkastið, síðan ég var hrifsaður úr nýjum heimkynnum bankaviðskipta minna í SPRON yfir til Kaupþings. Þangað hafði ég flutt mig eftir að ég hafði tekið þá ákvörðun að flýja Landsbankann-Birkenau(eins og ég kalla þann óþverrabanka eftir réttorðaðan samanburð Ásmundar kollega þíns á starfseminni þar) en Gylfi Magnússon sá svo mikið eftir mér úr faðmi ríkisins, að hann kom mér í fóstur til þín þremur dögum seinna.

Síðast þegar ég var sestur niður til að skrifa þér bréf, þá var það vegna þess að mér ofbauð eins og fjölmörgum, hvað kom út úr lánabókum bankans, blessað af málsvörum andskotans líkt og lögfræðingar eru oft kallaðir. Til allrar hamingju virtist sem að gripið hefði verið í taumana strax og þrátt fyrir yfirlýsingu um að yfirmaður lögfræðideildarinnar hefði "hætt", þá mátt lesa milli línanna að skófar þitt prýddi auman afturendann á honum þegar hann fauk út um gluggann, líkt og í bestu försum.  Eina sem gæti þó skyggt á þær ágætu fréttir, væri ef síðar kæmi í ljós að hann hefði fengið gullna fallhlíf til að draga úr fallinu , en vonandi hefur hún þá verið ansi götótt.

En nú er komið annað tilefni til að skrifa til þín og jafnvel mun alvarlegra en áður. Fyrir það fyrsta þá hef ég haft þá tilfinningu að þú gerir þér grein fyrir hlutunum og sért tilbúinn til þess að reyna að gera þær breytingar sem þarf á íslensri bankastarfsemi, þ.e. að færa hana frá því að vera skipulögð glæpastarfsemi, einkasjóður herrastéttar landsins og sýnikennsla í siðleysi og siðblindu fyrir sögubækur framtíðar. Fyrstu skref þin lofuðu nefnilega góðu með tilheyrilegri hreinsun á yfirmönnunum sem innvinklaðir voru í siðleysð og haldnir firrtri blindu á veruleikann. Þetta gerði það að verkum, að manni fannst þrátt fyrir öll hin rotnandi lík í fjöldagröfum fjármálagjörninga fyrri stjórnenda sem opnuð hafa verið, að e.t.v. væri þetta skásti bankinn af þessum þremur sem settu landið á hliðna.

 Því miður verð ég að segja, að ég er mjög uggandi um það álit og sú hugsun læðist nú að mér, að mér hafi nú skjátlast um fólk áður. Ég asnaðist nú til þess á sínum tíma, að kjósa Davíð Oddson einu sinni en hef loksins náð því að hætta að gráta mig í svefn og vonandi get fyrirgefið sjálfum mér einhvern daginn.

En hversvvegna ætli ég sé orðinn svona uggandi? Þér ætti það nú að vera það frekar augljóst eftir daginn í dag. Já, það er vegna þessa smátterís að Kaupþing sé í alvörunni að hugleiða það sem möguleika að afskrifa helming af láni Björgúlfsfeðga upp á 6 milljarða. Nú tel ég þig ekki vera vitlausan mann né óskynsaman en það hvarflar að mér nú þar sem þú ert ekki bara að leika þér með eld, nokkuð sem við brýnum börnum fyrir að gera ekki, heldur ertu hreinlega að leika þér með eldvörpu inn í Kaupþings-vinnuskúrnum fullum af bensínvættum púðurtunnum. Örugglega áhugaverður leikaraskapur í örfáar sekúdnur, en örugglega til þess fallið að sprengja allt innan sem utan af húsinu með skelfilegum afleiðngum.

Svo er nefnilega mál með vexti, að það sýður á fólki vegna þessa máls, og sérstaklega þar sem Björgúlfurnar stungu af frá frekar stórum reikning á bresk-hollensku veitingahúsi, eftir að hafa svolgrað græðgisfullt í sig IceSlave kampavíni með gullflögupastana sínu. Þeir nutu þess einstaklega vel og sitja enn með fullt af eignum, þrátt fyrir reikningnum sem allir aðrir eiga að greiða fyrir: ég, þú, starfsmenn Kaupþings og 300.000+ manns til viðbótar í fjölda ára, ef ekki áratugi. Ég gæti skilið að það hefði hvarflað þessi möguleiki á afskrftum eftir árangarsulaust fjárnám og sýnt þætti að feðgarnir væru eignalausir, orðnir gjaldþrota eða komnir í greiðslu-aðlögun með tilheyrandi tilsjónrmanni, en svo er nú ekki. Þeir virðast nefnilega vera borgunarmenn ólkt öðrum sem tilheyra hinum svokallaða almenningi, þeim almenningi sem gengið er fram af hálfu fulltrúa bankans og handrukkara þeirra, af þvílíkri hörku, að skuldararnir tékka ósjálfrátt hvort búið sé að næla gulri stjörnu í barm þeirra, svona til aðgreiningar frá herrastétt auðmanna, fagfjárfesta og bankamanna. 

En, já. Börgúlfarnir eru nú borgunarmenn eins og ég sagði áður, og ekki virðist skorta eigur hjá þeim: stórglæsilegt húsnæði hér og þar fyrir sig, snekkjur, Novator, Actavis, húsnæði og lóðir við Hverfisgötu, Laugaveg og þar í kring auk Fríkirkjuvegs 11 sem líklegast verður breytt í IceSlave-safnið til minningar síðar meir um afglöp nýfrjálshyggjunar, græðginanar og heimskunnar sem réð ríkjum hér, hlutir sem mega aldrei gleymast. Það gæti orðið jafnvel aðdráttarafl fyrir ferðamenn líkt og svipuð söfn um hörmungar annars staðar í Evrópu.

Fleiri eignir iega þeir, en það sr svo skrítið að ekki virðist bankanum hafa dottið til hugar að fara í einhverjar aðgerðir gegn þessum feðgu, ekkert fjárnám, engar eignaupptökur, hvað þá að sleppa hýenuhjörðinni í Intrum lausri gegn þeim, þeirri sömu hýenuhjörð og hneggjandi af hlátri rífur í sig særðan almenninginn og heldur honum á vanskilaskrá um aldur og ævi Einhvernveginn grunar manni að varla yrðu þeir Björgúlfs-feðgar settir á vanskilaskrá eða haldið þar inni með endurnýjun krafna þó þeir slepptu því að borga nokkuð. Sumir eru nefnilega jafnari en aðrir hér á landi, sérstaklega þegar þeir eru vel tengdir og liðkunarsamir þegar kom að fyrirgreiðslum í Landsbankanum til handa stjórnmálamönnum. Hvað þá að þeir tilheyri hinum íslenska aðal sem virðist vera hafinn yfir lög, reglur og geti hagað sér hvernig sem er.

En nú er reiðin  orðin mikil og það sýður á vel flestum út af þessu, líkt og þú hefur áttað þig á. Nú þarft þú að íhuga málin vel  því þegar Vilhjálmur Bjarnason varaði við borgarastyrjöld í gær, þá þó orðin séu stór, þá má alveg sjá grundvöll fyrir því að þetta gæti haft stóralvarlegar afleiðingar að fella niður skuldir þessara manna án þess að ganga að eigum þeirra fyrst. Það er nefnilega svona jarðvegur sem veldur átökum og jafnvel borgarastyrjöldum, þegar réttlætið fæst með teinóttum jakkafötum eingöngu, þegar sumir eru jafnari en aðrir og þegar fólki finnst það hafa ekki lengur að tapa því traðkað hefur verið svo lengi á þei, það svívirt og ofsótt af þeim sem þjóna teinóttklæddri skuldakóngastétt.

Þetta er nefnilega ekki bara lengur spurning um siðferði, mismunun og vafasama viðskiptahætti heldur er þetta einnig spurning um hvort Kaupþing sé að taka afstöðu gegn almenningi og skipa sér í lið með þeim sem knésettu þjóðina. Þetta er líka orðin spurning um að lægja öldurnar, reyna að skapa frið, reyna að skapa grundvöll fyrir sátt og réttlæti og síðast en ekki síst spurningin um að það sé tekið á sama hátt á öllum.

Þitt er valið en eitt veit ég, ég mun aldrei sætta mig við það né mikið af því fólki sem ég þekki. Ég mun fara fram á það að mér verði boðinn sömu afskriftarkjör á mínum skuldum við bankann þó smáar séu, og ef því verður ekki gengist, þá færa viðskipti mín sem fyrst annað. Það munu örugglega einhverjir fleiri gera það sama og miðað við reiðina og heiftina sem þessi hugmynd ykkar um afskrift, er að valda, þá yrði ég ekkert hissa þó fólk fari í beinni aðgerðir gegn bankanum.  Leitt þykir mér þó það mjög, að heyra að þú,konan þín og starfsfólk hafi fengið hótanir, en því miður kom það ekkert á óvart. Tilfinning mín miðað við hvað fólk hefur verið að tjá sig um þetta mál, hefur nefnilega verið sú að þetta sé kannski dropinn sem sé að fylla mælinn hjá sumum, ef hann verður að veruleika. Upplifun fólks hefur nefnilega verið sú að það sé ekkert verið að gera til að taka á mönnum eins og þeim feðgum né hefur lítið náðst að draga úr spennuni í þjóðfélaginu þrátt fyrir tilraunir í þá áttina sem hafa ekki náð að slá á reiðina, spennuna og örvæntinguna.

Að lokum þá langar mig til að beina þeim tilmælum til þín að marka bankanum siðlega viðskkiptahætti, ráða jafnvel siðfræðing til starfa við mat á starfsfólki, kenna fólki hvað er siðferðislega rétt og rangt, og innleiða siðferði í bankann sem grundvallarsýn til framtíðar. Starfshættir sem eru löglegir en siðlausir eru nokkuð sem ekki eru heillavænlegir til frambúðar, líkt og efnahagshrunið hefur sýnt manni.

Kveðja,

Agnar Kr. Þorsteinsson

P.S. Ákvað að birta þetta bréf bara opinberlega á blogg-síðu minni, bankinn okkar virðist ekki bjóða upp á að maður geti sent þér tölvupóst. Auk þess hefur maður grun um að síur vírusvarna bankans, hafi fengið aukahlutverk í dag, þ.e. að flokka alla pósta sem tengjast Björgúlfum sem SPAM og því kannski möguleiki að þetta hefði aldrei borist til þín. Hefði hvort eð er ekki búist við svari.

Bankastjóra Kaupþings hótað

Að lýðskruma sig til valda

Um daginn skrifaði ég svo að þetta rotna, spillta fullveldi sem skapað var hér, mætti fara til fjandans mín vega. Ekki hafði mér þó órað fyrir því að þessi orð myndu heyrast alla leið inn í ruslakompu helvítis þar sem landsins forni fjandi sat við smásagnaskrif og gefið honum þær hugmyndir að nú væri komnn tími til að kveikja bál á ný, íklegast í þeirri von um að það gæti komið mönnum hins rotna, spillta fullveldis, yfirráðin á ný.

En er það tilviljun að viðtalið birtist nú?Nei, svo held ég ekki. Síðastliðnar vikur hefur nefnilega glytt í ansi marga kunnuglega takta þeirra sem vilja ná völdum á ný. Fyrst steig fram pólitískt hundspott sem troðið var í dómarastól í þakkarskyni fyrir að hafa bitið alla þá sem dirfðust að efast um orð húsbónda síns við briddsborðið, og rolluhjörðina sem tilbað þennan Félaga Napóleon líkt og um Krist á krossinum væri um að ræða. Reyndar var tilbeiðslan rolluhjarðarinnar svo sannfærandi að Félagi Napóleon tilkynnti það í ræðu nýverið að hann væri Kristur á krossinum og hjörðin reis upp, klappandi af fögnuði yfir því að hann viðurkenndi nú loks þann helga sannleika sem prédikaður hafði verið af Félaga Hannesi um áraraðir.

Fleiri hafa bættust þó í leikinn, froðufellandi eins og þeir hafi smitast af hundaæði eftir að dómarahundur húsbóndans glefsaði í þá eða af eintómi geðvonsku, hins freka, spillta krakka sem eyðilagði leikfangið sitt og vill nú fá það aftur á kostnað annara. Öskrin og óp lýðskrumsins ná hæstu hæðum í málflutningi hins nýja forystusauðs rolluhjarðarinnar sem á köflum virkar eins og of trekkt leikfang frænda sinna sem dreymir um að mynda N1-ríkistjórn líkt og var í þeirri gullgrafaratíð hins rotna, spillta fullveldis. Varla sakar heldur að þeirra mati að fá sérstakan velgjörðarmann í lið með sér, velgjörðarmanninn sem hringdi sérstaklega í forstjóra N1 til að láta hann vita að hann fengi gjaldeyri til bensínkaupa.

Ekki er það þó bara forystusauðurinn ungi sem lætur svo, heldur mátti sjá glitta í, forsmáðan sauð með einkavinavæðingarglampa í augum og vasa fulla af ávísunum frá hinum tæra snillingi IceSave og fyrirtækisins sem olli því að talað er um FL-okkinn í hæðnistóni. Nokkrar körfur ætlar hann að skora til að koma sér í fjölmiðla og gera sig að breiðum sauð á ný, þrátt fyrir að hornin hafi misst fyrir kosningar, eða hvað, var kannski bara greitt yfir(eða fyrir) hornin?

Fyrir utan veggi steinkumbaldsins sem hýsir frægasta leikskóla landsins, þá þyrpast svo stuðningsmenn lýðskrumsins að, til að geta glefsað og náð til valda án tilliti til afleiðnga fyrir þjóðina. Hverjir munu græða á því fyrst og fremst? Er það almenningur? Nei. Er það þjóðin öll? Nei. Þeir sem róa öllum áttum í að koma FL-okknum til valda á ný, eru að gera það annarsvegar út af persónulegum hagsmunum og svo þeim hagsmunum sem hinir örgu sauðir rolluhjarðarinnar vilja þjóna: kvótagreifum, auðmönnum, bankamönnum og ýmisra valda-ætta sem hafa hag af því að FL-okkurinn sé við völd. Það er nefnilega nú verið að taka á málum sem snerta hagsmuni þessara aðila, málum sem þarf að stoppa með öllum tilltækum ráðum að þeirra mati.

Og hver eru sum þessara mála sem þarf að stöðva? Breytingar á kvótakerfinu sem skerða hagsmuni kvótagreifa sem keyptu sér heilan fjölmiðiil fyrir baráttuna, þann fjölmiðil sem nú er notaður fyrir áróðursviðtal sem er í umræðunni. Rannsókn á bankahruninu og ábyrgð manna sem tengjast FL-okknum, manna sem reyna að firra sig allri ábyrgð líkt og sá sem hjalar nú.Stjórnkerfis og stjórnarskrárbreytingar sem veikja ægisvald fámenns hóps á "lýðræðinu", hóps sem telur sig vera herrastétt þessa lands. Svo að lokum er það sem er mesta ógnin í augum þeirra: að hér rísi upp réttlátt, nýtt samfélag þar sem rotnum og ónytum stoðum þeim sem þessar valdaklíkur eyðilögðu, verður kastað inn í ruslakompu helvítis svo landsins forni fjandi hafi eitthvað til að orna sig við þar.

Tækn og tólin sem nú er beitt, eru ill tól lýðskrums af hálfu þessara FL-okksmanna og tækifærið sem þeir sjá nú, er hinn veiki blettur er kallast samningurinn um IceSave, því reiði fólks er skiljanleg í þessu einstaklega umdeilda máli. En reiðin getur blindað fólki sýn á hverjir séu að berjast gegn einhverju vegna raunverulegrar sannfæringar eða eins og er í tilfelli þeirra  FL-okksmanna sem FL-okkast undir arm þann er kenndur er við nýfrjálshyggju Davíðs og hagsmunaaðila þar, lýðskrum til að ota sínum tota að. Sagan hefur kennt okkur að þegar slík öfl fá að nýta sér tækifærin, þá leiðir það til skelfilegrar útkomu fyrir þjóðir heims, og nægir að benda á annan illræmdan samning: Versalasamninginn, þar sem lýðskrumandi afl nýtti sér tækifæri til að ná völdum, með hryllilegum afleiiðngum.

Horfum því gagnrýnisaugum á þá skyndilega hugarfarsbreytingu sem FL-okksmenn sumir sýna, þar sem hylltu áður gerðan samning sinna manna, og leikræna tilburði sýna nú á þingi. Horfumst einnig í augu við það að ekki eru allir sem samþykkir eru manni, vinir né ekki eru allir sem er ósamþykkir manni, óvnir sem vilji illt. En umfram allt vörumst lýðskrumsherferð þeirra nýfrjálshyggjumanna, öfgafullveldissina og þjóðernishyggjumanna, kvótagreifa og annara áhrifavalda innan Sjálfstæðisflokksins, sem vilja nýta sér meðbyr mótstöðu við IceSave-samninginn.

Þjóðin hefur nefnilega ekki efni á því að gerast grastorfa þeirrar rolluhjarðar á ný.

 

Ósvífin og ódýr afgreiðsla

Aðdragandi aðgerðanna í Bretlandi: Pistill eftir Sigrúnu Davíðsdóttur

Fyrir viku síðan þá var fluttur athyglisverður pistill Sigrúnar Davíðsdóttur um aðdraganda aðgera Breta og er þess virði að hlýða á eða lesa. Hann má finna inn á vef RÚV en ég ætla að taka mér það bessaleyfi og endurbirta hann hér að neðan:

Aðdragandi aðgerðanna í Bretlandi

 

Eins og Kaarlo Jännäri ályktaði í bankaskýrslu sinni er vafasamt að bankarnir þrír hefðu komist út úr kreppunni - en það voru aðgerðir breskra yfirvalda sem brugðu endanlega fyrir þá fæti. Hin opinbera saga er að þetta hafi gerst 8. október þegar Kaupþing Edge, netreikningur Kaupþings, var tekinn yfir af fjárálaráðuneytinu og eignir Landsbankans frystar.

Spegillinn hefur nýlega bætt í þessa sögu, bent á að aðgerðir breskra yfirvalda hófust fyrr. Þegar 3. október var FSA, breska fjármálaeftirlitið, búið að gera ráðstafnir til að innlagnir í Kaupþing Singer & Friedlander, færu ekki í þann banka heldur á sérstakan reikning í enska seðlabankanum. Það þýddi að ekki komu neinir peningar inn í bankann. Boð FSA var svo látið taka gildi frá og með 2. október, var því afturvirkt um einn dag.

Þann 6. október fóru Kaupþingsmenn í Seðlabankann og fengu 80 milljarða króna lán. Og þá er spurningin: upplýstu forráðamenn Kaupþings Seðlabankanum um aðgerð FSA? Spegillinn hefur spurst fyrir um þetta atriði hjá aðilum sem hefðu eðlilega átt að vita þetta. Enginn hefur kannast við að Seðlabankinn hafi verið upplýstur um þetta - en það er þó ekki útilokað.

Einn viðmælanda Spegilsins sagði að ef Seðlabankinn hefði vitað af þessari aðgerð FSA væri ósennilegt að bankinn hefði veitt Kaupþing lánið. Lánið átti ekki bara að duga fram á fimmtudag heldur til að styrkja Kaupþing. Kaupþing á Íslandi hefði klárlega ekki getað lifað af greiðslustöðvun enska dótturfélagsins. Fall Singer & Friedlanders hefði þýtt að lánasamningar Kaupþings hefðu gjaldfallið á stundinni - og þá var sú sagan úti.

En FSA fór ekki aðeins gegn Friedlander 3. október - heldur var sama kvöðin lögð á Heritable, dótturfélag Landsbankans: Heritable átti líka að standa skil á innlánum inn á reikning hjá enska seðlabankanum. Að kvöldi 6. október höfðu engir peningar verið lagðir þar inn. Þá voru aðgerðirnar enn hertar, allt fé tekið af tveimur reikningum sem Heritable átti hjá tveimur bönkum hér - reikningar þar sem bankinn geymdi lausafé. Með öðrum orðum: Heritable var kominn í gjörgæslu breskra yfirvalda og ekki lengur fjárs síns ráðandi - og sama var með Singer & Friedlander.

En var það næsta svo að frysta eigur Landsbankans að morgni miðvikudagsins 8. október? Nei, ekki alveg. Að morgni þriðjudagsins 7. október, strax kl. 9.30, voru innlánsreikningar Heritable lagðir undir hollenska ING-bankann. Ráðherrarnir Darling og Árni Matthiesen töluðu saman þennan morgun.

Ef nafn hollenska bankans er kunnuglegt er það af því Kaupþing Edge, innlánareikninga Kaupþings Singer & Friedlanders var lagður undir ING daginn eftir, 8. október. Og þarna um morguninn 8. voru svo eignir Landsbankans frystar. Þar með og þá fyrst kom opinberlega í ljós að bresk yfirvöld höfðu rækilega tekið til hendinni gagnvart íslensku bönkunum tveimur, Landsbankanum og Kaupþingi.

En já, bresku aðgerðirnar komu ekki eins og þruma úr heiðskíru lofti - þær voru saga í nokkrum köflum. Aðgerðir breska fjármálaeftirlitið hófust ekki 8. október, heldur 3. október. Þær aðgerðir voru leynilegar - innstæðueigendur hefðu auðvitað gert áhlaup á bankana ef þetta hefði frést en skilanefndir bankanna hér opinberuðu þetta í apríl. Það væri þó afar undarlegt ef stjórnendur bankanna hefðu ekki upplýst Seðlabankann um þessar aðgerðir. Og einkum undarlegt ef Kaupþing hefur ekki gert það þegar samið var um 80 milljarða króna lánið.

Það dugir ekki að halda því fram að þessi aðgerð FSA gegn bönkunum tveimur hafi bara verið einhvers konar aðvörun. Þetta var engin aðvörun - það var blóðug alvara. Aðgerðirnar voru rökstuddar með því að viðkomandi bankar uppfylltu ekki lengur skilyrði fyrir starfsleyfi og verið væri að vernda fjármálastöðugleika landsins og innistæðueigendur. Út úr þessari klemmu gátu bankarnir ekki smeygt sér nema að komast í pening - og hvar áttu þeir að gera það eins og ástandið var?

Aðgerðirnar gegn Landsbanka og Kaupþingi voru samhliða og alveg þær sömu: fyrst voru innlán tekin undan dótturfélögunum, svo voru innlánareikningar lagðir undir annan banka, ING - reyndar mjög undarlegt að hollenskur banki skyldi valinn sem svo var kominn á framfærslu hollenska ríkisins nokkrum vikum seinna. Það var örugglega einhver hugsun þarna að baki en ekki enn vitað hver sú djúpa hugsun var.

Hér má hnýta við að í stjórnkerfinu hér eru hugleiðingar um hvort þessi ING-leið standist. Þar var stuðst við lög sem voru sett um leið og bankarnir hrundu, bæði til að eiga við þá og breskan banka sem fór í þrot en lögin tóku ekki gildi fyrr en í febrúar - og það ku hafa vakið áhyggjur. Lögfræðistofan sem var fjármálaráðuneytinu til ráðgjafar í fyrra, meðal annars um íslensku bankanna, hefur slegið öll reikningsmet. Ráðuneytið þarf að borga 22 milljónir punda, um 4,4 milljarða króna - og því eins gott að allt standist.

En 8. október bættist svo ein aðgerð við, þessi rótttæka aðgerð að frysta eignir Landsbankans með víðtækari áhrifum eins og kunnugt er. Þó talsmenn fjármálaráðuneytisins hafi undirstrikað að hryðjuverkastimpillinn ætti ekki við um Landsbankans gerðu hvorki Gordon Brown forsætisráðherra né Alistair Darling fjármálaráðherra neitt til að draga úr hryðjuverkaskírskotuninni eins og margoft hefur komið fram. - Vísast voru það Icesave-reikningarnir sem ollu því að gripið var til svo róttækra ráðstafana - en tilfinningin er nú samt að sú saga sé ekki öll sögð.

Upplýsingarnar um aðgerðirnar fyrir 8. október hafa legið á lausu síðan í apríl. Það er með ólíkindum að íslensk stjórnvöld skuli jafn algjörlega laus við forvitni og löngun til að rekja nú sögu þessara daga fyrir þjóðinni, eins og raun ber vitni.

- Spegillinn 26.06.2009

Bankahrunið stærra en Enron